Het OCMW-archief, 2 km aan archiefdocumenten (plannen, kaarten, registers, foto’s, archiefdozen…) is verhuisd naar het Stadsarchief. Het wordt er in optimale omstandigheden bewaard en kan in de toekomst beter geraadpleegd worden door al wie interesse heeft in de sociale geschiedenis van Leuven.
Deze archiefcollectie is bijzonder belangrijk voor de sociale geschiedenis van Leuven vanaf 1795. Ze onthult niet alleen de opkomst van wezen- en vondelingentehuizen, rust- en verzorgingstehuizen, en hospitalen, maar ook de ontroerende persoonlijke verhalen van de gewone Leuvenaars die erdoorheen geweven zijn. Dankzij de verhuis naar het Stadsarchief zijn deze bronnen veel eenvoudiger te raadplegen, en bovendien zijn in het geklimatiseerde archiefdepot met een constante temperatuur en luchtvochtigheid de bewaarcondities ideaal. Leuvenaars en onderzoekers met interesse in de talrijke sociale initiatieven in onze stad krijgen zo toegang tot allerlei boeiende verhalen en een schat aan informatie. Want ouderenzorg, sociale ondersteuning en zelfs vaccinatiecampagnes zijn zaken waar men ook al in de 19e eeuw mee bezig was.
Van weeshuiszolder naar professioneel depot
Sinds 1 januari 2019 maakt het OCMW Leuven deel uit van stad Leuven. Daarom besliste de stad om het volledige archief vanuit het OCMW-gebouw in de Andreas Vesaliusstraat over te brengen naar het Leuvense Stadsarchief in de Rijschoolstraat. Na een lange en grondige voorbereiding startte maandag 25 maart de effectieve verhuisoperatie.
Het OCMW-archief lag jarenlang opgeslagen op de zolder van het jongensweeshuis in de Frederik Lintsstraat en werd begin jaren 80 overgebracht naar het OCMW-gebouw in de Vesaliusstraat. Om de bewaring voor de komende decennia te garanderen, werkten archiefmedewerkers samen met vrijwilligers en jobstudenten meer dan een jaar om de stukken te identificeren, schoon te maken en zuurvrij te verpakken.
Het Stadsarchief haalt met dit archief een schatkamer binnen die in de komende jaren, naarmate er meer stukken geïnventariseerd en beschikbaar zijn voor onderzoek, nog veel geheimen zal prijsgeven. Zo zijn er bijvoorbeeld eeuwenoude documenten die de plaatsen tonen waar kinderen te vondeling gelegd en opgevangen werden. Of die vertellen of één van je voorouders een vondeling was. De aflevering 'Vondelingen' van de docureeks ‘Voor Eeuwig en Altijd’ bewijst het potentieel van dit rijke archief.
Publicatie over jongensweeshuis
Op 17 mei verschijnt trouwens al een nieuwe publicatie: een SALSA!-cahier van de vrienden van het Leuvense Stadsarchief (Samen Actief voor het Leuvense Stadarchief), dat aan de hand van archiefmateriaal het verhaal van het voormalige jongensweeshuis in de Frederik Lintsstraat in Leuven vertelt. Dit cahier geeft een levendige inkijk in het dagdagelijkse samenleven van weesjongens en personeel in de periode van 1926 tot 1939. Een periode waarin de economische crisis hard toesloeg en heel wat ouders in schrijnende armoede zich verplicht zagen hun kinderen onder te brengen in het weeshuis. Er verbleven immers ook ‘halve wezen’ en kinderen van wie de ouders niet in staat waren om voor hun kinderen te zorgen. De publicatie is vanaf 17 mei voor 20 euro te koop in het Stadsarchief en de Leuvense boekhandels.
