Op 11 april 2025 opent M Leuven de tentoonstelling 'Kunst die binnenkomt', waarin kunstwerken centraal staan die ooit deel uitmaakten van privécollecties en nu de museumcollectie verrijken. Aanleiding voor de expo is de recente langdurige bruikleen van twee volledige privécollecties aan het museum. Van een middeleeuwse Treurende Madonna tot werken van Camille Claudel, Léon Spilliaert en James Ensor: deze expo toont topstukken die voor het eerst te bewonderen zijn door het brede publiek.
Het belang van privéverzamelingen voor de geschiedenis en de werking van M valt nauwelijks te overschatten. De schenkingen, legaten en langdurige bruiklenen van privéverzamelaars hebben de collectie van M in grote mate vormgegeven. Dat is overigens een trend bij veel musea. Dat er vandaag volledige privécollecties in bruikleen worden gegeven, is echter zeer uitzonderlijk. Toch kreeg M het afgelopen jaar twee volledige privéverzamelingen in bruikleen, goed voor 142 nieuwe objecten. Ze vormen een waardevolle aanvulling op de al rijke collectie van M en dragen bij tot de internationale uitstraling van het Leuvense stadsmuseum.
De collectie Van der Velden–Teurlings omvat 26 schilderijen op paneel, koper en doek, voornamelijk uit de 16e en 17e eeuw. Wat deze stillevens, landschappen, portretten en allegorieën uniek maakt, is dat ze allemaal gesigneerd zijn, door onder meer Paulus Potter, Balthasar van der Ast en Willem van de Velde de Jonge. Daarnaast bevat de collectie ook 45 laatmiddeleeuwse sculpturen uit de 13e tot 16e eeuw in hout en albast, afkomstig uit zowel de Nederlanden als de Frans-Bourgondische gebieden in Zuid-Europa.
Een tweede bruikleen is een anonieme privéverzameling Belgische kunst uit de periode 1900-1930: met 71 schilderijen en werken op papier van onder anderen James Ensor, Constant Permeke, Edgard Tytgat, Gustaaf De Smet, Gustave Van de Woestijne en vooral Léon Spilliaert – van wie maar liefst 30 werken werden opgenomen. De M-collectie wordt zo uitgebreid met een aantal nog niet vertegenwoordigde symbolisten en expressionisten.
Voor M Leuven is het een belangrijke doelstelling om de kerncollectie te versterken met langdurige bruiklenen. Met speciale aandacht voor complementaire privéverzamelingen die de eigen collectie contextualiseren. Zonder de grote giften uit de late 19e en vroege 20e eeuw zou M er vandaag bovendien totaal anders uitzien.
Het overdragen van kunst aan een museum gaat vaak gepaard met veel emoties. Tegelijkertijd geeft dit privéverzamelaars de zekerheid dat de werken niet alleen grondig gedocumenteerd, eventueel gerestaureerd en bewaard zullen worden, maar ook toegankelijk worden voor toekomstige generaties. De titel van de expo heeft dan ook een letterlijke laag: de werken komen het museum binnen. Maar er is ook een figuurlijke betekenis: ze raken mensen.
‘Kunst die binnenkomt. Privéverzamelingen in M' loopt tot 31 augustus.
